Türkiye-Ukrayna STA Taşımacılık ve Lojistik Hizmetleri

Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünden alınan bir yazıda;

Türkiye ile Ukrayna arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması (STA) akdedilmesi amacıyla müzakereler 2011 yılında başlamış, Ukrayna'da yaşanan siyasi belirsizlikler nedeniyle bir süre sekteye uğradıktan sonra 2018 yılında müzakerelere devam edilmiş ve son olarak Ukrayna Ekonomi, Ticaret ve Tarım Bakan Yardımcısı Taras KACHKA başkanlığındaki bir heyet ile ülkemiz heyeti arasında 20 Ocak 2020 tarihinde müzakerelerde gelinen aşamanın değerlendirilmesi ve ülke pozisyonları hakkında bilgi alışverişinde bulunulması amacıyla Ukraynalı muhataplarımız ile bir toplantı yapıldığı ve söz konusu STA kapsamında tarım ve sanayi ürünlerinde pazara girişin yanı sıra hizmet ticareti ve e-ticaret konularının da görüşüldüğü ifade edilmektedir.

Anılan yazıda devamla, hizmet ticaretine ilişkin olarak, tüm hizmet sektörlerinde pazara giriş müzakereleri ile birlikte; telekomünikasyon hizmetleri ve mali hizmetler ve elektronik ticaret gibi belli başlı hizmet sektörlerine yönelik özel kuralların da görüşüldüğü belirtilmekte olup 20 Ocak 2020 tarihinde Ankara'da gerçekleştirilen STA durum tespit toplantısında; Ukrayna ve Türkiye'nin ikili ekonomik ilişkilerinin önem arz ettiğinden hareketle, mal ticareti (tarım ve sanayi ürünleri) alanında elde edilen kazanımların hizmet sektörleri ve yatırımlardaki kazanımlarla tamamlanmasının ve/veya dengelenmesinin önemine değinildiği ve STA'nın iki ülke arasındaki tüm ekonomik aktiviteyi yansıtacak kapsamda ve düzeyde olması gerektiğinin vurgulandığı belirtilmektedir.

Bu çerçevede, 2011 yılından bu yana geçen sürede gerek dünyada akdedilen modern STA'lar, gerekse Türkiye ve Ukrayna'nın bu sürede imzaladığı diğer STA'lar ile uyumlu olarak, anlaşma metinlerinin daha kapsamlı olacak şekilde gözden geçirilmesi ve güncellenmesi hususunda Ukrayna tarafı ile mutabakata varıldığı bildirilmektedir. Ülkemizce STA müzakerelerine eklenmesi planlanan metinler:

- "Yatırımların Kolaylaştırılması Faslı (Chapter on Investment Facilitation)",

-"Gerçek Kişilerin Dolaşımı (vize, çalışma izni, oturma izni hususları) Hakkında Ek (Annex on Movement of Natural Persons)",

- "Görsel-Işitsel Hizmetler ve Ortak yapımlar Hakkında Ek (Annex on Audio-Visual Services and Co-production)",

- "Sağlık Hizmetleri Hakkında Ek (Annex on Health and Related Services)" ve "Taşımacılık ve Lojistik Hizmetleri Hakkındaki Ek (Annex on Transport and Logistics Services)" olmaktadır.

Bunların arasında, mal ihracatımızı dolaylı, hizmet ihracatımızı doğrudan etkileyen taşımacılık ve lojistik hizmetlerine ayrı bir önem atfedilmekte olup, Ukrayna ile Avrupa Birliği arasında imzalanarak 2017 yılında yürürlüğe giren STA incelendiğinde, özellikle deniz taşımacılığı olmak üzere tüm taşımacılık alanlarını içeren disiplinler düzenlendiği görülmekte ve ülkemizin de Ukrayna pazarında rekabet açısından AB'den geri kalmaması bakımından STA’mızda bu alana özen gösterilmesi gerektiği ifade edilmektedir.

Bununla birlikte, STA'larımızda "taşımacılık ve lojistik" alanında disiplinler içeren Ek'ler, daha önce de, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın görüşleri alınarak; Hizmet Ticareti Anlaşması (Trade in Services Agreement-TiSA), Türkiye-EFTA STA, Türkiye-Bosna Hersek STA, Türkiye-Sırbistan STA, Türkiye-Gürcistan STA ile Türkiye-Pakistan STA kapsamında müzakere edildiği belirtilmektedir. Bu kapsamda, gerek TiSA müzakereleri ve ülkemiz STA'larında düzenlenen taşımacılık ve lojistik metinleri, gerekse Ukrayna özelinde ülkemizin taşımacılık alanında yaşadığı yüksek liman ücretleri, yüksek teminat ücretleri, araç bekleme süreleri, şeffaf olmayan uygulamalar ve transit geçişlerde yaşanan sorunlar dikkate alınarak, bir örneği ekte yer alan “Taşımacılık ve Lojistik Eki” taslak metni (Ek-1) ve gayrı resmi Türkçe tercümesi (Ek-2) hazırlandığı bildirilmektedir.

Üyelerimizin, Ek-1 'de yer alan taslak metne ilişkin adı geçen Bakanlığa iletilmek üzere görüş ve önerilerin 10 Şubat 2020 gününe kadar Genel Sekreterliğimizin [email protected] adresine iletmeleri gerekmektedir.