Cezayir'in Yeni Ekonomik Büyüme Modeli Hk.

T.C. Dışişleri Bakanlığı İkili Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü’nden alınan bir yazıda, Cezayir Büyükelçiliğimizden alınan yazıya atıfla, Cezayir’in yeni ekonomik büyüme modeli hakkında aşağıdaki bilgilere yer verildiği belirtilmektedir. Buna göre, Cezayir’in 26 Haziran 2016 tarihinde Bakanlar Kurulu’nca onaylanan ve 2016 yılı itibariyle uygulanmaya başlanan yeni ekonomik büyüme modeli 2017 Nisan ayında kamuoyuyla paylaşılmış olup, 2016-2019 yılları için Cezayir ekonomisini çeşitlendirmeye ve 2030 yılına giden süreçte ekonomik dönüşüm için izlenecek mali politikalara odaklanılmaktadır.

Söz konusu modele ilişkin Cezayir Maliye Bakanlığı’nca paylaşılan bilgiler aşağıdaki maddelerde yer almaktadır:

1. 2019 yılı için yeni ekonomik büyüme modeline göre belirlenen hedefler şunlardır:

· Vergilendirmeyle elde edilecek gelirlerin artırılması,

· Bütçe açığında kayda değer azalma,

· Yerel finansal piyasaya ilave kaynak ayrılması

2. Yeni büyüme modelinin 2020-2030 dönemi için hedefleri ise aşağıda sunulmaktadır.

· Hidrokarbon dışı GSYİH’nın yıllık % 6,5’lik sabit büyüme kaydetmesi

· Kişi başına düşen GSYİH’nin 2,3 katına çıkartılması

· Üretimin artırılarak, sanayinin 2015 yılında %5,3 olan GSYİH’daki oranının 2030 yılında % 10’a çıkartılması

· Tarım sektörünün modernize edilmesi

· Enerji tüketiminin yıllık büyümesinin, 2015 yılındaki % 6 oranından 2030 yılında %3’e düşürülmesi

· İhracatın çeşitlendirilmesiyle ekonomik büyümeye finansman sağlanması

Bu hedeflere ulaşılması için ise aşağıda kayıtlı üç stratejinin belirlendiği belirtilmektedir:

· Ekonomik çeşitlendirmeyle hidrokarbon dışı sanayinin 2030 itibariyle % 10 oranına ulaşması, tarım sektörünün yıllık ortalama % 6,5 ve hizmet sektörünün yıllık % 7,4’lük büyüme kaydetmesi,

· Yatırım sisteminin özel yatırımla liberalleştirilmesi ve teknoloji transferi yardımıyla dönüştürülmesi,

· Çözülebilirliğin hidrokarbon dışı büyümeyle artırılması (bunun ise ithalat ile hidrokarbon dışı ihracat arasındaki farkın kapatılması yoluyla sağlanacağı, bu itibarla enerji verimliliğinin artırılması ve yenilenebilir enerji politikasıyla ve hidrokarbon dışı sektörlere – tarım, endüstri, hizmet – ağırlık verilmesiyle yapılacağı)  

3. Ekonomik modelde devamla, hidrokarbon fiyatlarındaki düşüşün kamu finansmanının zayıflığını gözler önüne serdiği, Cezayir dinarının değer kaybetmesine rağmen petrolden alınan verginin 2014 yılında % 7,9 ve 2015 yılında % 32,9 oranında düştüğü kaydedilmektedir.

Ekonominin büyük oranda hidrokarbonlara bağımlı olduğu ve petrol fiyatlarındaki düşüşün neden olduğu kamu gelirlerindeki azalmanın son 15 yılda görülen en büyük bütçe açığının verilmesine neden olduğu belirtilmektedir.

4. 1999 yılında % 30 olan işsizliğin 2016 yılında % 9,9’a gerilediği, ancak her halükarda Cezayir’in ekonomik büyüme modelinin doğal kaynakların kullanılması yoluyla gerçekleştiği, ancak son petrol krizinin bu büyüme modelinin zayıflığını gösterdiği, bu nedenle hidrokarbon bağımlılığını azaltacak yeni bir ekonomik modele ihtiyaç duyulduğu ifade edilmektedir.

5. Modele göre 2016-2019 döneminde 108 Cezayir dinarının 1 ABD dolarına denk geleceği ve enflasyonun % 4 olacağı öngörülmekte ve varil fiyatlarında gerçekleşecek değişikliğe göre iki farklı senaryoya yer verilmektedir.

6. Cezayir’in uzun vadeli vizyonuna göre, önümüzdeki on yılda gerçekleştirilecek yapısal değişimle birlikte gelişmekte olan bir ülke haline geleceği, bu kapsamda büyüme için üç aşamanın belirlendiği, bunların başlangıç dönemi olan 2016-2019, geçiş dönemi olan 2020-2025 ve istikrar dönemi olan 2026-2030 dönemi olduğu ve bu süre sonunda ülke ekonomisinin dengeye kavuşmasının planlandığı belirtilmektedir.

7. Son olarak, yeni ekonomik büyüme modelinde aşağıda belirtilen 6 stratejik tavsiyeye yer verildiği kaydedilmektedir:

· Girişimciliğin artırılması,

· Yatırımlar için finansman sağlanması (finansman kaynaklarının çeşitlendirilmesi, Çin gibi ülkelerle ortaklıkların geliştirilmesi, bankacılık sisteminin reformu gibi yöntemler önerilmektedir),

· Endüstriyel üretimin teşviki ve çeşitlendirme politikalarının izlenmesi (otomotiv, demir-çelik, çimento ve tarım ile ilaç sektörünün desteklenmesi),

· Endüstriyel büyümenin bölgeselleştirilmesi,

· Enerji kaynaklarının güvenliğinin ve çeşitliliğinin temini,

· Yeni ekonomi modelinin yönetimi.