Brexit Bilgilendirmesi Hk.
Sayın Üyemiz,
T.C. Ticaret Bakanlığından alınan bir yazıda, Birleşik Krallık’ta (BK) 23/06/2016 tarihinde yapılan referandum sonrasında başlayan Brexit sürecinin 1/1/2021 tarihinde tamamlanmış ve BK’nın bu tarih itibariyle AB’den ayrılmış olduğundan bahisle; bu süre içinde, 01/01/2021 tarihinden sonra BK ile ticari ilişkilerimizin bir Serbest Ticaret Anlaşması temelinde sürdürülebilmesini teminen gerçekleştirilen müzakereler neticesinde Anlaşma’nın 29/12/2020 tarihinde imzalandığı belirtilmektedir.
Söz konusu Anlaşma ile, Gümrük Birliği kapsamında mevcut tavizlerimizin ileride de sürdürülebilmesi anlayışı çerçevesinde, sanayi ürünlerinde gümrük vergileri sıfırlanmış, tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde AB ile mevcut tavizler ölçeklendirilerek yeni ticari ilişkimize yansıtılmıştır. Söz konusu taviz yapısı ile ihracatçılarımızın, en önemli ihraç pazarlarımızdan olan Birleşik Krallık’ta mevcut pazara giriş koşullarının korunması ve BK’nin diğer STA ortakları karşısında rekabet güçlerinin olumsuz etkilenmemesi sağlanmıştır.
Anlaşma’nın ekinde yer alan menşe kuralları revize Pan-Avrupa Akdeniz Menşe Kurallarını yansıtmaktadır. İhracatçılarımız, Anlaşma’da yer alan tavizlerden yararlanabilmek için bahse konu kurallar kapsamında oluşturulan liste kurallarında yer alan menşe kriterlerini sağlamak durumundadır. Menşe ispatı için, menşe beyanı öngörülmüştür. Öte yandan, söz konusu kurallar AB-BK Anlaşması’na paralel olarak en yakın zamanda revize edilecektir. Anlaşma’nın imzasını takiben yürürlüğe giriş için gerekli olan iç onay süreci başlatılmıştır.
Bahse konu sürecin tamamlanmasına kadar geçecek sürede de 01/01/2021 tarihinden itibaren Anlaşma’nın yürürlükte olabilmesi için İthalat Rejimi’ne teminat uygulanmasına izin veren geçici bir madde ilave edilmiştir. BK tarafında ise teminat uygulaması söz konusu olmayıp, Türkiye için Anlaşma’da öngörülen tavizler 01/01/2021 itibariyle doğrudan yürürlüğe girecektir. Bununla beraber BK yolda veya antrepoda olan ürünler için 31/12/2020’den önce düzenlenmiş ATR belgelerini 1 yıl süreyle tanımaya devam edecektir.
Söz konusu Anlaşmada Mal Ticaretinde Pazara Giriş ve Menşe Kurallarına ilişkin hükümlerin yanı sıra, “Gümrükler ve Ticaretin Kolaylaştırılması, Ticarette Teknik Engeller, Ticaret Politikası Önlemleri, Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemleri, Rekabet, Kamu Alımları, Fikri ve Mülkiyet Hakları, İdari ve Kurumsal Hükümler ile Anlaşmazlıkların Halli” fasıllarına yer verilmiştir. Ayrıca, gümrük alanında karşılıklı iş birliği hususlarına da Anlaşma da yer verilmiştir. Ayrıca, mevcut Karşılıklı İdari Yardım Anlaşması da güncellenmiş ve Anlaşma’nın ek Protokolü haline getirilmiştir.
Bununla beraber, Anlaşma’ya eklenen bir Gözden Geçirme hükmü ile mevcut metnin hizmetler, yatırımlar, ileri tarım tavizleri gibi alanları da içerecek şekilde en yakın zamanda genişletilmesi hedeflenmektedir.
