T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan bir yazıda; 27.05.2015 tarih ve 29368 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi Tutulması ve İşaretlenmesine Dair Yönetmelik”’in kaldırılarak yeni yönetmeliğin 25.05.2019 tarih ve 30784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığı ve yürürlük tarihinin 01.01.2020 olarak belirlendiği ifade edilmektedir.
Anılan yazının devamında; 01.01.2020 tarihinden itibaren, ihracatta kullanılacak olan ahşap ambalaj malzemelerinin izin belgesi işletmede ısıl işleme tabi tutulup ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti ile işaretlenip satışa sunulduktan sonra son kullanıcı olan ihracatçıya ulaşıncaya kadar Bakanlıklarınca izleneceği belirtilmekte ve ahşap ambalaj malzemeleri ve ISPM-15 uygulamaları hakkında aşağıdaki konulara değinilmektedir.
“01.01.2020 tarihinden sonra izin belgeli işletmede ısıl işlem görmüş üzerinde ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti olan ahşap ambalaj malzemelerinin satışı yapılacak ve bu ürünler ihracatçılar tarafından kullanılacaktır.
01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girecek yeni yönetmelik hükümlerine göre izin belgeli işletmede, ısıl işlem görmüş üzerinde ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti olan ahşap ambalaj malzemesine ait ısıl işlem çıktılarında; ısıl işlem tarihi, çeşidi, ebadı, miktarı, parti numarası bulunması zorunlu olup satış faturası veya sevk irsaliyelerinde de bu bilgilerin açıklama olarak yazıldığı durumlarda satışı yapılabilecek ve ihracatçılar tarafından kullanılabilecektir. Bu bilgilerden birinin dahi eksik olması durumunda izin belgeli işletmelerce satışı, tedarikçilerce ticaretinin yapılması, ihracatçılarca da kullanılması yasaklanmıştır. Yeni yönetmelik hükümlerine göre aksi uygulama yapan izin belgeli işletmelere, tedarikçilere ve ihracatçılara 01.01.2020 tarihinden itibaren değişik miktarlarda yüksek idari para cezaları uygulanacaktır. Bu sebeple izin belgeli işletmelerce, tedarikçilerce ve ihracatçılarca mağduriyetlerin yaşanmaması için ekte örneği yer alan ısıl işlem çıktıları ve örnek faturadaki bilgiler ışığında işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
İhracatçılarımızca, izin belgeli işletmelerden veya ikinci elci olarak tabir edilen tedarikçilerden ısıl işlem çıktısı olmayan, ısıl işlem çıktısı olup da üzerindeki bilgileri tam olmayan, ahşap ambalaj malzemesi üzerinde yer alan izlenebilirlik işaretindeki bilgilerle ısıl işlem çıktıları, fatura veya sevk irsaliyesi üzerindeki bilgileri uyuşmayan ahşap ambalaj malzemesi satın alınması kesinlikle yasaklanmıştır. Bu şekilde yönetmelik hükümlerine aykırı veya hiç ISPM 15 işareti olmayan ahşap ambalaj malzemesi kullanan ihracatçılar hakkında 01.01.2020 tarihinden itibaren yüksek miktarda idari para cezası uygulanacaktır.
25.05.2019 tarihinde yayımlanan yönetmeliğin yürürlüğe girmesi için yaklaşık 6 (altı) aylık süre öngörülmüştür. Bu süre zarfında, Bakanlıklarından işaretleme izin belgesi almış işletmelerce, 01.01.2020 tarihinden önce ısıl işlem uygulaması ve ISPM 15 işaretlemesi yapılmış piyasada dolaşımda olan ihracatta kullanılacak ISPM 15 işareti taşıyan ahşap ambalaj malzemelerinin yeni yönetmeliğe getirilmesi için şu şekilde yol izlenmesi gerekmektedir.
İhracatçıların ve ikinci elci olarak tabir edilen tedarikçilerin stoklarındaki ahşap ambalaj malzemesi, Bakanlıklarınca yetkilendirilmiş izin belgeli işletmeler tarafından 01.01.2020 tarihinden önce ısıl işleme tabi tutulmuş ve ISPM 15 işareti yapılmış ise mutlaka üzerindeki işaret numara işletme sahibi tarafından o partiye ait ısıl işlem uygulandığını gösteren ısıl işlem çıktısı ve faturası olacaktır. Aksi takdirde bu ahşap ambalaj malzemeleri ihracatta kullanılamaz ve ticareti yapılamaz.
Eğer ahşap ambalaj malzemesinin üzerinde ISPM 15 işareti var ısıl işlem çıktısı yok ise bu ürünün ihracatta kullanılabilmesi için 01.01.2020 tarihinden itibaren ya üzerinde işaret numarası olan işletmede tekrar ısıl işlem uygulaması yapılarak ya da üzerindeki işaret numaralı izin belgeli işletmede değil de başka bir izin belgeli işletmede ısıl işlem uygulaması yapılacak işse üzerindeki ISPM 15 işaret numarası önce kazınmalı veya başka yöntemlerle yok edilmeli sonra ısıl işlem uygulaması yapılarak ısıl işlem uygulaması yapan izin belgeli işletmenin işaret numarası ile ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti ile işaretlendikten sonra satışa sunulmalıdır. Aksi takdirde bu ahşağ ambalaj malzemeleri ihracatta kullanılamaz ve ticareti yapılamaz.
Eğer ihracatçının kullanacağı ahşap malzemesi, ülkemize ithal edilen ürün beraberinde gelen üzerinde başka ülkeye ait ISPM 15 işareti olan bir ahşap ambalaj malzemesi ise, ihracatçı bu ürünü almış olduğu ikinci elci olarak tabir edilen tedarikçi veya başka bir ihracatçıdan aldığına dair fatura ile bu fatura ekinde almış olduğu ahşap ambalaj malzemelerinin ısıl işlem gördüğü ISPM 15 işaretlenmesinin yapıldığı ülkeye ait işletmenin ısıl işlem çıktıları veya grafiklerinin olması durumunda ve yeni yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine uygun olması durumunda bu ürünleri ihracatta kullanabilir aksi halde kullanamaz. İkinci elci olarak tabir edilen tedarikçiler ise aynı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendine uygun olması durumunda bu ürünlerin alış faturalarını ve ısıl işlem gördüğü ISPM 15 işaretlemesinin yapıldığı ülkeye ait işletmenin ısıl işlem çıktılarını ibraz edebilmek şartıyla satışını yapabilir. Aksi takdirde ilgili ülkenin işaretleme yapma konusunda yetkilendirilmiş işletmesine ait ısıl işlem çıktıları veya grafikleri olmadan bu ahşap ambalaj malzemelerini ihracat işlemlerinde kullanmak üzere satışını yapamaz.
Eğer ihracatçının kullanacağı ahşap ambalaj malzemesi ülkemize ithal edilen ürün beraberinde değil de doğrudan ahşap ambalaj malzemesi olarak ithal edilmiş ve üzerinde başka ülkeye ait ISPM 15 işareti olan bir ahşap ambalaj malzemesi ise, ithal edilen ahşap ambalaj malzemeleri için düzenlenmiş bitki sağlık sertifikası, ısıl işlem çıktıları veya grafikleri fatura ekine konularak ihracatçılara veya ikinci elci olarak tabir edilen tedarikçilere satışı yapılabilir. Aksi takdirde bitki sağlık sertifikası, ısıl işlem çıktıları veya grafikleri ve faturası olmayan bu ahşap ambalaj malzemeleri ihracatta kullanılamaz ve ticareti yapılamaz.
Üzerinde Bakanlıkça izin belgesi verilmiş işletmelerce basılmış ISPM 15 işaret numarası olan fakat ısıl işlem çıktısı olmayan veya serbest dolaşım yoluyla ithal edilen ürün beraberinde gelen üzerinde başka ülkeye ait ISPM 15 işareti olan ısıl işlem çıktıları veya grafikleri ibraz edilemeyen ahşap ambalaj malzemesi yurt içinde kullanılacak ise bu durumda olan ahşap ambalaj malzemeleri için ise şu şekilde yol izlenmesi gerekmektedir:
Öncelikle üzerindeki işaret numarası kazınarak veya başka şekilde yok edilerek kullanılması gerekmektedir. Eğer üzerindeki işaret numarası kazınmadan veya yok edilmeden yurt içinde kullanılmak üzere satışı yapılacaksa, Bakanlıkça izin belgesi verilen işletmelere ait ISPM 15 işareti bulunanlar için satış faturası üzerine kırmızı renkle “ısıl işlem çıktısı olmadığı için ihracatta kullanılamaz” kaşesi basılarak satışı yapılacaktır. Serbest dolaşım yoluyla ithal edilen ürün beraberinde gelen üzerinde başka ülkeye ait ISPM 15 işareti olanlara ise satış faturasının üzerine kırmızı renkte “serbest dolaşım yoluyla gelmiştir, ısıl işlem çıktısı/grafikleri olmadığı, yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine uygun olmadığı için ihracatta kullanılamaz” kaşesi basılarak satışı yapılacaktır. Bu şekilde ihracatta kullanılamayacağı satış faturasında belirtilen ürünleri yurt içindeki işlemlerde kullanmak üzere satın alan ihracatçı eğer bu ürünleri yurt içinde değil de ihracatta kullanırsa bu durumda idari para cezası sadece ihracatçıya uygulanacak satıcıya uygulanmayacaktır.
İhracatçılarımızın 01.01.2020 tarihinden itibaren ihracat işlemlerinde kullanacakları ahşap ambalaj malzemelerini öncelikli olarak yönetmeliğe uygunluğunu kontrol ederek satın almaları, satın aldıkları ürünlerde ısıl işlem çıktılarını kontrol ederek özellikle tarihine dikkat etmeleri, yeni ısıl işlem uygulaması ve işaretlemesi yapılmış ürünleri tercih etmeleri, Bakanlıkça ruhsatlandırılmış izin belgeli işletmelerin aktif faaliyetine devam edenlerin günlük olarak güncellendiği https://aambalaj.tarim.gov.tr/ adresinden kontrol ederek ürünleri satın almaları yaşanması muhtemel mağduriyetlerin önüne geçecektir.”
EK: Örnek Belgeler.