ABD’nin İran’a Yönelik Yaptırımları Hk.

Sayın Üyemiz,

T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nden alınan yazıda, 10 Ocak 2020 tarih 13902 no’lu ABD Başkanlık Kararnamesi ile İran’daki imalat, tekstil, madencilik ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösterenlerin yaptırımlar kapsamına alındığı, anılan Karar’ın;

- İmalat, tekstil, madencilik ve inşaat sektörlerinde İranlı olsun /olmasın faaliyet gösteren kişi/kurumların
- Konu kişi/kurumlara her türlü mal veya hizmet satışı yapanların, teknolojik vb. destek sağlayanların
- Konu kişi/kurumlarla çalışan ABD’li olmayan finansal kurumların yaptırıma tabi tutulabilmesi için ABD Dışişleri Bakanlığı ile koordineli olarak ABD Hazine Bakanlığı’na yetki verdiği belirtilmektedir.

Yazının devamında, 16 Nisan 2020 tarihinde ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından Covid-19 salgını mücadele kapsamında yayınlanan bilgi notu ile İran’da “ilaç, medikal malzeme, temizlik ve hijyen ürünleri, sabun, el dezenfektanı, solunum cihazı, vantilatör, iş güvenliği ekipmanı” imalat ve ticaretinin yaptırımların dışında tutulduğu, İran’da bu ürünlerin imalatına yönelik her türlü mal ve hizmet satışının diğer yaptırım hükümleri saklı kalmak kaydı ile serbest bırakıldığı ifade edilmektedir.

Yaptırımlarının uygulanması esnasında ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Koruma Ofisi (OFAC) tarafından 5 Haziran 2020 tarihinde 13902 no’lu Başkanlık kararnamesi hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS) bölümünde açıklama yapılmış olup, detaylara https://www.treasury.gov/resource-center/faqs/Sanctions/Pages/faq_iran.aspx#830 bağlantısından ulaşılması mümkündür.

SSS’nin incelenmesinden Kararnamede bahsi geçen sektörlerin tanımlarının yapıldığı görülmekte olup,

- İmalat sektörü ile İran’da el işçiliği veya makine ile İran içinde satışa veya İran’dan ihracata yönelik mal üretiminin,
- İnşaat sektörü ile teknik müşavirlik sektörü dahil olmak üzere İran’da bina-yapı inşaatı ve tasarımı için kullanılan her türlü tedarik, yerinde kurulum, bunlara yönelik her türlü üretim, yapıların tamiri ve ekleme yapılması için gerekli her türlü işin,
- Madencilik Sektörü ile İran’da her türlü madenin veya cevherin çıkartılması veya bunların işleme tabi tutulmasının,
- Tekstil Sektörü ile İran’daki fiber sentezi, boyacılık, dokuma, örme veya keçeleştirme işleri ile kıyafet, halı/kilim, kumaş veya benzer ürünlerin İran’dan ihracatının, anlaşılacağı belirtilmektedir. Sorularda devamla;
- İran’da ilaç, medikal ekipman, temizlik ürünleri, hijyen ürünleri, sabun, el dezenfektanı, solunum cihazı, vantilatör, iş güvenliği ekipmanı imalatının “İmalat sektörü tanımı dışında yer aldığı” Covid-19 salgınından bağımsız olduğu,
- İmalat, inşaat, madencilik ve tekstil sektörlerine yönelik olsa dahi; çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kişisel güvenlik ekipmanları, iş güvenliği ve alarm sistemlerinin İran’da üretilmesinin de yasak kapsamı dışına çıkartıldığı,
- Yukarıda bahsedilen istisnalar kapsamındaki tüm ürünlerin üretimine yönelik mal ve hizmet satışı diğer yaptırım hükümleri saklı kalmak kaydı ile bu kararnamenin konusu dışında tutulduğu,
- İranlı olsun olmasın; İran’da imalat, tekstil, madencilik ve inşaat sektörlerde faaliyet gösterenler bu kararnamenin kapsamında yaptırıma tabi tutulabileceği ve bu sektörlere yönelik mal ve hizmet satışı ile bu sektörlerin ürünlerinin İran’dan ihraç edilmesinin yaptırıma tabi olacağı, açıklanmıştır.